Posts tonen met het label filosofie. Alle posts tonen
Posts tonen met het label filosofie. Alle posts tonen

maandag 28 december 2009

Nietzsche en Kant lezen de krant

Het valt tegenwoordig niet mee om je mening te vormen over bepaalde kwesties die in het nieuws zijn. We worden overspoeld met een zee aan informatie, nieuws en opinies. Daar komt nog bij dat de journalistiek behoorlijk hyperig is geworden. Probeer dan nog maar eens tot een objectief oordeel te komen.

Dit probleem werd ook onderkent door Rob Wijnberg, essayist en columnist van NRC Handelsblad. In zijn boek Nietzsche & Kant lezen de krant geeft hij de oplossing: gebruik meer filosofie! Hij pakt actuele thema's en bekijkt ze vervolgens van de filosofische kant. En dat werkt vaak heel verhelderend. Aan de hand van een indeling in 6 klassieke thema's (Vrijheid, Waarheid en macht, God en geloof, Seks en liefde, Identiteit, Gelijkheid en de Staat) komt er een hele reeks uiteenlopende onderwerpen voorbij. Het gaat van de opkomt van Wilders, de populariteit van Obama en waarom de financiële crisis onvermijdelijk was naar de vraag wat is nou precies porno is. Door gebruik te maken van het gedachtegoed van oude (en ook moderne) filosofen komt Rob Wijnberg tot soms verrassende inzichten. Nietzsche & Kant lezen de krant is tegelijkertijd informatief én leuk om te lezen.

Reserveer in onze catalogus

woensdag 4 november 2009

Nachttrein naar Lissabon

Net terug uit Lissabon liep ik tegen de titel 'Nachttrein naar Lissabon' aan. Dat overkomt me wel vaker. Ben ik net ergens geweest loop ik tegen een boek op dat ik eigenlijk vóór mijn bezoek had moeten lezen. Niet dat 'Nachttrein naar Lissabon' zo heel erg over Lissabon gaat, maar het heeft wel een sfeer die erg goed bij de stad past. 'Nachttrein naar Lissabon' is een sterk filosofisch boek, niet altijd makkelijk om te lezen, maar wel schitterend om te lezen. Enerzijds kun je jezelf verliezen in de sfeer van de stad en z'n tumultueuze verleden (denk aan de dictator Salazar en de verschrikkingen die hebben plaatsgevonden tijdens zijn bewind), anderzijds duik je in een verhaal op microniveau van een man en zijn omgeving en zijn levensvragen waar we uiteindelijk weer allemaal mee worstelen.

Pascal Mercier is het pseudoniem van de Zwitser Peter Bieri, hoogleraar filosofie aan de Vrije Universiteit van Berlijn. Naast fictie heeft hij ook enkele filosofische werken gepubliceerd waaronder 'Handboek van de vrijheid: Over de ontdekking van de eigen wil' een onderwerp dat je ook terugziet in 'Nachttrein naar lissabon'.

Het boek gaat over Raimund Greogorius, leraar klassieke talen aan het gymnasium van Bern. Door een toevallige ontmoeting met een verwarde Portugese vrouw en een citaat uit een boek, geschreven door ene Amadeu Inácio de Almeida Prado, besluit hij van de een op de andere dag naar Lissabon te vertrekken om deze schrijver te ontmoeten. Gregorius is nog nooit eerder in Lissabon geweest, kent de taal niet en begint derhalve vanuit het niets. Eenmaal in Lissabon ontdekt hij dat de schrijver van het boek al vele jaren geleden gestorven is. Een zoektocht leidt hem naar verschillende personages die een nauwe band met de schrijver hadden en langzaam maar zeker ontstaat er een beeld van een buitengewoon intelligente, charismatsche persoonlijkheid: briljant als leerling op het lyceum, superieur tijdens zijn medicijnenstudie te Coimbra, gevierd als arts in zijn hoofdstedelijke praktijk. Deze bijzondere man heeft in zijn leven echter een paar beslissingen genomen die hem voortdurend zijn blijven achtervolgen en waarvoor hij tot op het laatst heeft geprobeerd verklaringen te vinden. Met zijn kritische geest onderwerpt hij zijn doen aan laten een diepgaand zelfonderzoek.

Tot slot natuurlijk de grote allegorie van het verhaal:

Ieder van ons reist in een afgesloten coupé met vieze ramen, haperende verlichting en defecte verwarming, in een trein van onbekende lengte en twijfelachtige makelij, zonder duidelijke bestemming of dienstregeling, maar met een geheimzinnige conducteur en een grillige machinist, soms razend snel, soms tergend langzaam, via anonieme tussenstations met uit het niets opdoemende perronopzichters door duistere tunnels, totdat het voertuig definitief tot stilstand komt.

Reserveer in onze catalogus