Sam Goudsmit: zijn jacht op de atoombom van Hitler

Je moet er niet aan denken maar Hitler had een atoombom kunnen hebben. In 1939 ontdekken Duitse natuurkundigen de kernsplijting. Kort daarop breekt de 2e wereldoorlog uit en weet niemand wat de Duitsers met hun voorsprong aan kennis aan het doen zijn: maken ze een superwapen?

Amerika gaat als reactie hierop met man en macht aan de slag om een eigen atoombom te ontwikkelen hopend dat ze de nazi's voor zijn. In aansluiting op de invasie in Normandië in september 1944 wordt een militair onderzoeksteam opgericht dat op jacht gaat naar de atoombom van Hitler. Belangrijk teamlid van deze missie is de Nederlander Sam Goudsmit...

Het boek Sam Goudsmit: zijn jacht op de atoombom van Hitler is het fascinerende levensverhaal van de natuurkundige Sam Goudsmit. Sam is geboren in 1902 in Den Haag en komt uit een Joodse familie van rijke middenstanders. Maar Sam kiest voor de wetenschap en wordt natuurkundige, wat in die tijd een tamelijk obscure wetenschap was. Op 24 jarige leeftijd ontdek hij samen met een collega de elektronspin en met deze belangrijke wetenschappelijke doorbraak is zijn naam gemaakt.

Amerika loopt zwaar achter in de theoretische natuurkunde en de universiteit van Michigan vraagt begin jaren twintig Sam om les te geven als "physics professor". De universiteit organiseert ook "Summer schools" en deze zomerbijeenkomsten zijn populair bij de grote natuurkundigen uit Europa en zo leert Sam alle vooraanstaande Europese fysici kennen. Dan breekt de oorlog uit en vragen de Amerikanen hem in 1944 om als expert in de net bevrijde delen van Europa uit te zoeken of de nazi's bezig zijn met de atoombom en hoe ver ze zijn.

Sam is in veel opzichten de ideale kandidaat voor deze job: hij kent alle Duitse deskundigen vaak persoonlijk, heeft kennis van de materie en spreekt vloeiend Frans, Duits en Engels. Daarnaast is hij gek op detectives en heeft in Amsterdam als hobby een cursus forensisch onderzoek gedaan. Zo check hij in verdachte en leeggehaalde laboratoria altijd het registerboek van de portier. Dat ligt er meestal nog en bevat waardevolle informatie over bezoekers en levering van materialen. Ook kijkt hij altijd in de brievenbus want dat levert soms ook interessante informatie op.

Martijn van Calmthout heeft een prachtig boek geschreven en ik heb het in één ruk uitgelezen. Het heeft alles: geschiedenis, morele dilemma's en dramatiek. Dit boek is een echte aanrader! 

Reserveer Sam Goudsmit: zijn jacht op de atoombom van Hitler in onze catalogus.