maandag 18 december 2017

Naar het noorden

Het is inmiddels winter. Het wordt kouder. De eerste sneeuwbuien zijn geweest. Prima moment om het jongste Gouden Griffel boek te lezen: Naar het noorden, van Koos Meinderts en met de prachtige illustraties van Annette Fienieg. Voor kinderen vanaf een jaar of tien en met recht bekroond als beste kinderboek van 2016.


Ik heb veel geleerd tijdens het lezen van dit boek. Vooral dat ik meer wil lezen van Koos Meinderts. Hierbij oprechte excuses aan de schrijver, want het is niet alsof dit z'n eerste boek is ofzo. Ik ga het goedmaken!

Ook leerde ik dat er zoiets bestond als 'kinderuitzendingen'. Kan me niet herinneren dat dit in de lessen over de Tweede Wereldoorlog voorbij is gekomen en ken ook geen verhalen uit m'n directe omgeving. Maar in de laatste hongerwinter van 1944/45 - toen we nog echte kou kende en er vooral in de dichtbevolkte gebieden echte honger was - zijn zo'n 50.000 kinderen ondergebracht in gezinnen op het platteland, in met name Friesland, Groningen, Drenthe en Overijssel. De heenreis was lang, koud en levensgevaarlijk. Het verblijf was zoals je kunt verwachten wanneer een kind uit z'n gezin wordt geplukt en - meestal zonder broers of zussen - in een vreemde omgeving wordt geplaatst. Er zijn vast veel verhalen van nu dankbare volwassenen, die warm zijn opgevangen, maar er zal ook veel eenzaamheid en angst zijn geweest.

Dit boek toont eigenlijk alle mogelijke emoties die je van die ervaringen kunt verwachten. En het mooie is dat hij dit echt beschrijft vanuit de beleving van het kind. In dit geval de 11-jarige Jaap. Het afscheid, de reis, het gescheiden worden van z'n zus en broertje, het nieuwe huis, de School met de Bijbel, gepest worden en het allemaal niet snappen, en uiteindelijk weer thuiskomen, waar niks meer is zoals het vroeger was. Meinderts schrijft echt voor het kind, maar je leest als volwassenen zoveel meer lagen mee.

Eigenlijk is het een heel kabbelend verhaal. Geen grote uithalen in avontuur of emotie. Maar toch gebeurt er zoveel dat een kinderziel tekent voor het leven. En in al die eenvoud maakt hij ook nog eens duidelijk dat zus Nel en broertje Kees die wintermaanden op het Friese platteland heel anders hebben ervaren en dus ook met een heel ander hart weer naar huis komen. Heel verwarrend voor een kind, dat gewoon weer terug wil naar het geluk van 'vroeger'.

Ja, een prachtboek om deze winter samen met je kind te lezen. En vergeet dan vooral niet te praten over dat wat jij als volwassene al wél ziet en weet, maar waar Meinderts geen directe woorden aan geeft. Want daarin schuilt soms de belangrijkste les en vooral de mooiste intieme momenten samen!

Reserveer dit boek in onze catalogus.

Geen opmerkingen: