maandag 11 januari 2016

De haas met de amberkleurige ogen

De beroemde Engelse keramist Edmund de Waal erft van zijn oom Iggie een prachtige en kostbare verzameling van 264 netsukes. Een netsuke (uitgesproken als nets'ke, de laatste e uitgesproken als de e in het Spaanse que) is een met de hand gesneden gordelknoop van ivoor, hout of steen die de mannen vroeger in Japan droegen bij hun kimono.

De collectie is ooit gekocht door zijn achter-achter-achter-oom Charles Ephrussi in Parijs en is al generaties een geliefd familiebezit. In De haas met de amberkleurige ogen volgt hij het spoor van de netsutkes door de dramatische geschiedenis van zijn familie.

Laat ik beginnen met dat ik De haas met de amberkleurige ogen een fantastisch mooi boek vind. Het is een prachtig verhaal over de opkomst en ondergang van de Joodse familie Ephrussi in de 19e eeuw en 20e eeuw. Als succesvolle graanhandelaren werkt de familie zich op tot de bovenklasse van de Europese society. Met handelshuizen in Wenen en Parijs worden zo ook bankiers en investeerders en zo schatrijk.

Het eerste deel van het boek gaat over Charles Ephrussi in het Parijs in de 2e helft van de 19e eeuw. Als "reserve" zaakopvolger kan Charles eigenlijk doen wat hij wil. Hij werpt zich op de kunst, wordt een toonaangevend kunstcriticus en koopt schilderijen direct van schilders als Manet, Monet en Degas. En hij is voorloper van de Japan gekte (Japonisme) die dan ontstaat in Frankrijk en schaft dan ook de netsukes aan. Edmund de Waal schets een mooi beeld van de Parijse upper class in die tijd met hun zeden en gewoontes en het sluimerende antisemitisme dat met de Dreyfusaffaire tot uitbarsting komt.

In het tweede deel van het boek gaat hij naar Wenen want de netsukes gaan als huwelijksgeschenk naar Victor Ephrussi, de neef van Charles. Daar gaat het familieverhaal verder met als dramatisch einde de annexatie (Anschluss) van Oostenrijk door nazi's. De familie slaat op de vlucht en is alles kwijt, inclusief de netsukes. Maar door een onverwachte wending keert de collectie toch weer terug naar de familie.

De haas met de amberkleurig ogen is een mooie mix van een familiekroniek en historisch onderzoek. En Edmund de Waal maakt er ook een heel persoonlijk verhaal van. Een echte aanrader!

Reserveer De haas met de amberkleurige ogen in onze catalogus.

Geen opmerkingen: