Gips

Anna Woltz schreef al vele mooie en geliefde kinderboeken, maar een griffel won ze nog nooit. Tot deze zomer. Tijdens de Midzomerkinderboekenborrel ging de Zilveren Griffel in de categorie 9 jaar en ouder naar haar prachtige boek Gips. En wat mij betreft 'verzilverd' ze hem in oktober voor de Gouden Griffel! Dat ik dit jaar bij die boekenborrel mocht zijn is voor dit blog niet ter zake doende, maar wel een leuk detail :-)

Meester van de zwarte molen (Krabat)

Misschien is deze eerste echte zomerse mei-week niet de beste tijd om het over Krabat te hebben: de twaalfde leerling op de molen van een leermeester in de zwarte kunsten. De hoogtepunten van dit bijzondere verhaal spelen zich namelijk altijd in de koudste en donkerste wintermaanden af. Maar goed, het was ook zo'n mooie warme zomer toen Krabat in mijn leven kwam. En ach, uiteindelijk is het altijd de goede tijd voor een goed boek!

Familiegeheim

Deze week staat Nederland stil bij oorlog en vrede. En telkens weer komen er nieuwe verhalen tevoorschijn van ervaringen, van individueel menselijk leed, van wat repressie met mensen doet. De één verandert in een held, de ander probeert zo goed en zo kwaad als het kan het gewone leven op te pakken.
Ons leven bestaat uit het voortdurend maken van keuzes. Zo ook in een oorlog. Soms maak je de juiste keuze, soms een foute keuze. Over een foute keuze, althans in de ogen van de meeste mensen, gaat Familiegeheim van Caja Cazemier en Martine Letterie.

Koning van Katoren

Voor wie het heeft gemist, het is dus Jaar van het Boek. En in het kader van dat belangrijke feest is er dit jaar de verkiezing van Het Belangrijkste Boek. En daar kan iedereen dus aan mee doen! Tot 22 september kun je stemmen op het boek dat op één of andere manier jouw leven heeft veranderd. Of dat gewoon niet vergeten mag worden. Heel leuk en interessant. Maar ja, hoe moeilijk is dat ook gelijk! Kan een boek echt levens veranderen?

Superjuffie

In het kader van goede voornemens begin ik daar maar gelijk m'n nieuwe bieblogjaar mee; Meer Jeugd! Ook al wordt dit blog misschien niet zoveel door jeugdlezers gevolgd, zij hebben wel ouders. Dus bij deze, lieve ouders, ik beloof dit jaar meer jeugdboekentips op dit blog. Beginnend met een serie over een held die vast al vele harten heeft gestolen: Superjuffie!

De jongen op de berg

Wie de boeken van John Boyne kent, weet dat hij vaak kiest voor een verhaal door de ogen van een kind in oorlogstijd. Die historische context, waarvan we bij het lezen van het boek de afloop kennen, krijgt daardoor een heel andere lading. Als lezer zie je alle beelden van die enorme oorlog voor je, terwijl het kind de dingen die hij hoort en ziet in z'n eigen kleine kader plaatst. En dat levert telkens weer hele pijnlijk scherpe boeken op.

De Kleine Prins

"Alleen met het hart kun je goed zien. Het wezenlijke is voor de ogen onzichtbaar."

Deze mooie woorden vind je terug in een overzicht van 20 citaten uit kinderboeken die volwassene moet kennen. Het komt uit het beroemde boek dat in de top 3 staat van meest vertaalde boeken ter wereld. De Kleine Prins van Antoine de Saint-Exupéry. Het boek dat ieders leven - vroeg of laat - een keer kruist.

Het grote Rijksmuseum voorleesboek

Hoe breng je de Grote Kunst tot leven? Via verhalen. Hoe breng je die Grote Kunst dichter bij het kind? Door de beste kinderboekenschrijvers hún verhaal te laten schrijven bij beroemde meesterwerken uit het museum. En dat heeft het Rijksmuseum heel goed gedaan. Met als resultaat: Het grote Rijksmuseum voorleesboek. Een prachtig groot boek, vol paginagrote beroemde schilderijen en bij elk schilderij de naam van schrijver die kinderen kennen. Knappe ouder die zelf niet ook zal genieten van het (voor)lezen van deze meesterwerkjes.

Jij en ik en alle andere kinderen

En dan is het aan mij om dit blogjaar af te sluiten. We hadden op deze plek al een jubileum en een wedstrijd. Er kwamen verschillende jaarlijstjes voorbij. Hoe knal je dan nog een beetje opvallend het jaar uit en in? Ik heb even geen toepasselijke nieuwjaarsfilm of een gezellig goedvoornemensboek paraat. Dus ik kies voor m'n eigen liefde. Wat mij betreft is het laatste woord van dit jaar aan de schrijver die in 2013 zelf ook een bijzonder jubileum in de agenda had staan had. En die dat samen met z'n lezers vierde door een vuistdikke bundel uit te brengen. Of, zoals recensenten schreven: een monumentaal boek.

Anton Quintana - De IJzeren Harp

Het is kinderboekenweek. En hoewel we op dit blog ons toch vooral tot de volwassenen richten, kan het gaan kwaad om eens stil te staan bij dat boek dat je als kind hebt gelezen en dat indruk maakte.

Ik kan er meerdere bedenken, maar het boek dat me als eerste te binnen schiet is 'De IJzeren Harp' van Anton Quintana.
Een bundel met fantastische verhalen (letterlijk en figuurlijk), dat ik vroeger kreeg tijdens de kinderboekenweek. Excuses voor het feit dat ik het jaar echt niet meer weet; het zou maar zo het verschijningsjaar kunnen zijn: 1981.

Wat ik nog wel weet, is dat ik het boek ook eens heb meegenomen tijdens een snuffelstage op een streekschool in Franeker, waar ik vanuit de lerarenopleiding Nederlands een kijkje mocht nemen. Ik liep daar twee weken rond, en de laatste les waar ik bij was heb ik voorgelezen. Uit dit boek dus.

"Anton Quintana, pseudoniem van Antoon Adolf Kuyten (Amsterdam, 6 september 1937) is een Nederlandse schrijver. Hij is de tweelingbroer van André Kuyten (1937-1978). Hun vader verliet al vroeg het gezin; Quintana is de naam van hun Spaanse moeder, die overleed toen de tweeling tien jaar oud was. Ze kwamen toen in een Amsterdams weeshuis terecht. Toen hij zeventien was ging Anton door Europa trekken. In Spanje werd hij als landloper opgepakt en in de gevangenis gezet, waar hij begon met het schrijven.

Tussen 1969 en 1971 verschenen van hem vier thrillers met als hoofdpersoon de ex-gangster Rufus: Het kille ontwaken, De verre vriend, De overlevende en De rattenjacht. Het kille ontwaken werd in 1975 als Rufus verfilmd onder regie van Samuel Meyering met in de hoofdrol Rijk de Gooyer.

Anton Quintana schreef naast boeken en verhalen die vaak een horror- of sciencefictionsfeer ademen, ook scenario's voor jeugdseries op de Nederlandse televisie (Duel in de diepte; De Kris Pusaka) en voor hoorspelen op de Nederlandse radio, zoals De overdracht van de Najade. Hij heeft ook een aantal vertalingen gemaakt (onder meer van sciencefictionverhalen van Harlan Ellison) en bewerkingen van verhalen van Guy de Maupassant.

Momenteel is hij vooral bekend als schrijver van jeugdboeken. De Bavianenkoning won in 1983 een Gouden Griffel, en Het boek van Bod Pa won in 1996 een Gouden Uil en de Woutertje Pieterse Prijs."(wikipedia)

Het boek hield me bezig: het zijn spannende verhalen, vol met fantasie, en met een sfeer waar je direct middenin zit. Over een jukebox die vreemd gaat doen, de natuur die wraak neemt, of het geluk of ongeluk van een diamantzoeker. Het is kortom weer de hoogste tijd om, juist tijdens de kinderboekenweek, weer eens zo'n 'bepalend jeugdboek' uit de kast te halen en te herlezen. Om uit te vissen of het nog steeds dezelfde indruk achter laat. Of om je misschien weer opnieuw te verliezen. Daar hoop ik eigenlijk op...
Ik gun iedereen zo'n boek. Wat was jouw 'jeugdklassieker'? Ik ben benieuwd...

Een (heel) kleine geschiedenis van bijna alles

Bill Bryson kennen we van z'n fantastische verhalen. Hij schrijft met vaart, met humor en heel toegankelijk. Het stoorde hem dan ook dat wetenschappelijke werken altijd zo ontoegankelijk geschreven zijn. Zo zei hij ooit over een boek: "het leek wel of de auteur de leuke dingen geheim wilde houden door het in een onbegrijpelijke onleesbare vorm te gieten". Als niet-wetenschapper vond hij het dus tijd worden voor een boek over wetenschap dat zelfs voor totale leken - zoals hijzelf - interessant was. En dat is hem gelukt!

Een kleine geschiedenis van bijna alles verhaalt inderdaad over 'bijna alles' waar de wetenschap zich mee bezig houdt. Zo passeren niet alleen de kwantumtheorie en de zwarte gaten de revue. Hij belicht echt de leukste dingen uit de geologie, scheikunde, paleontologie, astronomie en aanverwante wetenschap van de laatste vier eeuwen. Wat het ook bijzonder maakt is dat hij de personen die belangrijke ontdekkingen hebben gedaan in het zonnetje zet. Inclusief hun excentrieke eigenschappen en wat sappige anekdotes. Dat maakt het echt een typische Bryson, de humor is nooit ver weg.

Voor mij was er nog een ander aspect dat dit boek zo bijzonder maakt. In de wetenschap wordt je al snel geconfronteerd met van die onvoorstelbare cijfers. Iets is mega groot, of minuscuul klein, of mijlen ver weg, of oneindig lang geleden. Bryson weet al die onvoorstelbare cijfers in proportie terug te brengen tot iets dat je kunt bevatten. Gebruikmakend van dingen die je kent: luciferstokjes, zandkorrels, een piepersnijder of een theelepeltje. Dan snap je ineens hoe groot het toeval is dat we nog bestaan, bijvoorbeeld.

Ondanks de soms duizelingwekkende voorbeelden (en toekomstbeelden) is het toch een boek waar je heel blij en hoopvol van wordt. Want wat leven we toch op een bijzondere planeet.

Nog mooier is het dus dat Bryson ook een jeugdversie van dit boek heeft gemaakt: Een heel kleine geschiedenis van bijna alles. Een boek vol feiten die kinderen snappen, dat leest als een leesboek, maar dat zich evengoed als een encyclopedie laat behandelen.

Volgens mij mogen beide boeken in geen enkele boekenkast ontbreken!




Reserveer Een kleine geschiedenis... in onze catalogus.
Reserveer Een heel kleine geschiedenis... in onze catalogus.

Het boek van alle dingen

Guus Kuijer is een held. Een held in het schrijven van jeugdliteratuur die er toe doet. Daarom won hij deze week de Astrid Lindgren Memorial Award 2012. Een soort Nobelprijs voor kinder- en jeugdliteratuur. En Guus Kuijer is de eerste Nederlander die deze prijs wint. Hierbij dus een warme felicitatie en diepe kniebuiging voor deze held.

De jury schrijft over haar keus:

Guus Kuijer geeft met onbevooroordeelde blik en intellectuele scherpte de problematiek van de moderne samenleving en de grote levensvragen vorm. In zijn boeken is het respect voor het kind net zo vanzelfsprekend als het afstand nemen van intolerantie en onderdrukking. Kuijer verenigt diepe ernst en messcherp realisme met warmte, subtiele humor en visionaire fantasieën. Zijn eenvoudige, heldere en exacte stijl omvat filosofische diepzinnigheid evenals vederlichte poëzie.

De jury heeft gelijk.

Guus Kuijer schonk ons onder andere Madelief en Polleke. Twee bijzondere en eigenzinnige dames. Maar hij schonk ons ook de dappere Thomas, die zijn gedachten en gevoelens beschrijft in Het boek van alle dingen. En Thomas heeft veel om over te schrijven.

Thomas schrijft over de pollepel van z'n vader,
die 'de Heilige Vader' voor altijd uit hem heeft weggeranseld.
Thomas schrijft over zijn engelachtige moeder,
die hij zo graag wil beschermen tegen de klappen van haar man.
Thomas schrijft over de mooie Eliza met haar krakende been,
die hem 'lieve vriend' noemt nadat hij haar een dappere liefdesbrief heeft geschreven.
Thomas schrijft over mevrouw Van Amersfoort,
die hem leert dat geluk begint met niet meer bang te zijn.
Thomas schrijft over zijn kleine moed om in opstand te komen,
door de plagen van Egypte binnenshuis te halen.
Thomas schrijft over zijn grote zus Margot,
die grote moed toont en een einde maakt aan de tiranie.
Thomas schrijft over zijn Godsvresende vader,
die zich ten doel heeft gesteld om zijn gezin 'bij de Heer' te brengen
en die uit angst en onmacht vergeet dat het leven ook gewoon fijn mag zijn.

Ik heb ergens gelezen dat Guus Kuijer zegt dat hij eigenlijk het meest trots is op Het boek van alle dingen. Dat dat het boek is dat zijn werk het best kenmerkt. Hij heeft gelijk. En ik ben dankbaar dat er schrijvers zijn die dit soort verhalen zo mooi kunnen opschrijven.

Reserveer in onze catalogus.