Meester van de zwarte molen (Krabat)

Misschien is deze eerste echte zomerse mei-week niet de beste tijd om het over Krabat te hebben: de twaalfde leerling op de molen van een leermeester in de zwarte kunsten. De hoogtepunten van dit bijzondere verhaal spelen zich namelijk altijd in de koudste en donkerste wintermaanden af. Maar goed, het was ook zo'n mooie warme zomer toen Krabat in mijn leven kwam. En ach, uiteindelijk is het altijd de goede tijd voor een goed boek!

Meester van de zwarte molen is zo'n jeugdboek dat je nooit meer vergeet. Geschreven door de Duitse jeugdschrijver Otfried Preussler verscheen het in 1971. Het verhaal speelt zich af tijdens de Dertigjarige Oorlog (1618-1648), in de nabije omgeving van Schwarzkollm in het toenmalige Keurvorstendom Saksen. Het is een bewerking van een oude Sorbische sage over de molenaarsjongen Krabat. Een beetje moralistisch misschien, want er wordt een duidelijke afbakening gemaakt tussen Goed en Kwaad, maar dat doet niks af aan de kwaliteit en spanning van dit mooie boek.

De hoofdpersoon Krabat (14) komt terecht op een molen waar iets bijzonders aan de hand is. Er zijn elf andere molenaarsjongens en ze lijken hem verwacht te hebben. Hij wordt onder de hoede genomen door de schijnbaar oudste jongen Tonda. Ze moeten hard werken, vooral in de winter. En hij ontdekt niet alleen een verstopte molen die maar één maal per jaar maalt, maar ook een mysterieuze en beangstigende cyclus van gebeurtenissen, waardoor iedere oudjaarsnacht één van de jongens door een noodlottig ongeval om het leven komt. En er een paar dagen later weer een nieuwe jongen aan de deur klopt.

Na een soort ontgroeningsperiode wordt Krabat ingewijd in de leer van de zwarte kunsten bij de meester van de molen. Ook hij profiteert nu bij tijd en wijle van de magische krachten die hem dat oplevert. Maar natuurlijk betaalt hij ook een prijs. Want ontsnappen uit deze molen kan niet. Daar heeft de meester wel voor gezorgd. Er is maar één manier om te ontsnappen: als het meisje dat van je houdt jou herkent tussen de andere jongens. Waar natuurlijk een beetje zwarte magie bij wordt gebruikt om het haar onmogelijk te maken. Lukt het niet, dan moeten beiden geliefden sterven. Weet de meester wie je meisje is, dan zorgt hij wel dat ze sterft voordat ze überhaupt op de deur klopt om je te halen. Lukt het haar wel, dan zal de meester zelf sterven en verliezen alle leerlingen hun magische krachten. Liefde overwint alles, zoveel is wel duidelijk.

Als Krabat verliefd wordt op een zangeresje uit het dorp begint de strijd om haar verborgen te houden voor de meester (die helaas gedachten en dromen kan lezen en beïnvloeden), om beter te worden in de kunsten dan de meester en om op tijd door het meisje uit de rij gehaald te worden. Dat levert een spannend boek op dus!

Een perfect boek voor een koude en donkere kerstvakantie. Je krijgt het hoe dan ook warm van binnen. Ik vind het mooi hoe hij de leefwereld van de jongens beschrijft; die kleine, oude, Duitse bergdorpjes. Maar vooral de worstelingen van de jongens in hun dilemma's tussen macht en vrijheid, tussen loyaliteit en verraad, tussen angst en liefde. De magie neem ik op de koop toe, dat hoeft Preussler van mij niet uit te leggen. En oh ja, er is een film van gemaakt natuurlijk. Maar het moet gezegd: het boek is beter!

Reserveer in onze catalogus.