Wit licht

Ik heb aan alle commotie toen de film Wit licht uitkwam niet meegedaan. Ik zag wat straffe kritieken over Marco Borsato's acteerdebuut voorbij komen en leerde dat hij met deze film het lot van kindsoldaten onder de aandacht wilde brengen. Dit alles in het verlengde van het werk dat zijn stichting War Child doet voor deze kinderen in oorlogsgebieden. Nu de dvd in onze collectie zit, heb ik me er maar eens aan gewaagd. Je moet er toch over kunnen meepraten, niet waar?

Het begin is even wennen. Het acteerwerk van met name de blanke cast is inderdaad discutabel en het verhaal komt wat stroef op gang. Maar als onze restauranthouder Marco z'n weduwnaarsverdriet bij elkaar raapt en de jungle in trekt om het ontvoerde zwarte vriendje van z'n zoon te vinden, verandert de toonzetting. Terwijl Marco steeds gedrevener wordt in z'n missie, wordt het zwarte vriendje hardhandig ingewijd in het rebellenleger. Lafaarden moeten dood, dorpen worden overvallen, bij twijfel of verraad weet je zeker dat je aan de beurt bent, iemand vertrouwen is niet slim. Aan het eind van de film zitten de pareltjes qua dialoog, spanning en ontknopingen. En ja, stoere vent die het dan nog droog houdt.

Wat mij betreft verdient de film een dikke pluim. Voor de integriteit waarmee dit complexe onderwerp onder de aandacht is gebracht. Voor Marco, die ervoor kiest zelf voor de camera te staan. Voor het scenario, dat zowel ruimte biedt aan de blanke als de zwarte invalshoek en dat naar een heftig einde toewerkt. Voor de bijna kindvriendelijke manier waarop het dilemma van een kindsoldaat duidelijk wordt gemaakt. Voor de prachtige beelden van een mooi land, dat Zuid-Afrika toch vooral is. En voor de hele subtiele humor, die hier en daar op natuurlijk wijze binnen is geslopen. Op zeker moment zie je Marco gewoon denken: 'Jeetje, in wat voor slechte film ben ik nu weer beland, zitten ze gewoon een beetje op me te schieten'.

Wat mij betreft gaat War Child nog heel lang door met het goede werk dat ze doet en heeft Marco hiermee bewezen dat hij dat werk belangrijker vindt dan als hoofdpersoon te schitteren in een film. Integer, dat is wat het is.



Reserveer in onze catalogus

Eck on the railroad - Part 2: the songs

Ik heb me wel wat op de hals gehaald met mijn trein-serie. Nou wist ik wel dat het reizen met de trein veel mensen heeft geïnspireerd, maar bij het zoeken naar 'railroad music' werd het mij even teveel. Waar moet ik beginnen? Bij nummers die in ieder geval het woord 'trein' bevatten? Of bij 'the working on the railroad' klassiekers? Er is zoveel, zoveel... Neem bijvoorbeeld eens een kijkje op deze site.
Ach wat, we maken er iets interactiefs van: ik doe een voorzetje, en u vult allen aan! Zo moeten we toch tot een soort van top 10 kunnen komen?

De uitdaging dus: noem in een reactie op deze post het mooiste, ontroerendste of indrukwekkendste stukje muziek dat met treinen van doen heeft, met een korte toelichting. Als dat geen mooi overzichtje wordt...

Bij deze ter inspiratie, zo maar bij elkaar geplukt:


ps: 'eck' staat voor Erwin C. Karst, en met een beetje gehussel kom je op 'trainwrecks'... Merkwaardig, nietwaar?

Frode Grytten: De razende rivier

WINNAAR VAN DE PRESTIGIEUZE RIVERTONPRIJS VOOR DE BESTE NOORSE LITERAIRE THRILLER

Dat staat te lezen op de achterkant van het boek. Ik had nog nooit van deze schrijver gehoord, dus vooruit, lezen maar.

Zomer in een kleine stad in Noorwegen, er heerst een hittegolf. Het lichaam van een jonge man wordt gevonden in de rivier. Robert, een gedesillisioneerde regionale journalist, gaat evenals zijn broer, die politieman is, op zoek naar de daders van het misdrijf. Ze komen echter al snel in conflict met elkaar. de oplossing van de zaak laat de verborgen kanten van de stad zien, inclusief een donker familiegeheim.

'De razender rivier' is niet een heel erg spannend, maar wel een heel mooi geschreven boek. Het voelt een beetje vreemd om een sfeerbeeld van Noorwegen tot je door te laten dringen, waarin een hittegolf overheerst. Bovendien bevindt het stadje zich aan een fjord waar ernstige vervuiling heeft plaatsgevonden door het plaatselijke hoogovenbedrijf. Dat klinkt toch ook vreemd: vervuiling in een fjord?

Frode Grytten zet die sfeer echter goed neer, door korte zinnen te gebruiken in de ik-vorm. Het is met name die sfeer, die me nog lang is blijven achtervolgen...

Reserveer in onze catalogus

Ode aan de arbeid: Alain de Botton

De filosofische boeken van Alain de Botton zijn volstrekt uniek. Hij stort zich op onderwerpen als liefde, literatuur, status en reizen en werkt deze onderwerpen op een verrassende manier uit. Zijn boeken zijn mooi en functioneel geïllustreerd en hij heeft een prachtige schrijfstijl gecombineerd met een typische humor die mij erg aanspreekt.

Dit alles is ook weer van toepassing op zijn nieuwste boek "The pleasures and sorrows of work", een beetje krom vertaald in het Nederlands als Ode aan de arbeid. Zijn nieuwste thema is dus "werk". Tja, niet zo'n sexy onderwerp maar wel iets waar we een groot van onze tijd op aarde mee bezig zijn. En actueel met de dreigende ontslagen door kredietcrisis en de AOW perikelen. Werk verdient dus terecht wel wat meer aandacht en De Botton geeft die aandacht op zijn onnavolgbare wijze.

Hij onderzoekt persoonlijk 9 verschillende werkomgevingen: zo duikt hij o.a. in de koekjesproductie, loopbaanbegeleiding, accountancy en de tonijnvisserij. En dat doet hij heel grondig. Zo volgt hij de tonijn van het moment dat het bij de Malediven wordt gevangen (hij zit zeeziek op de vissersboot) tot het moment dat een huisvrouw het koopt bij de supermarkt in London (hij staat bij het vriesvak in de Sainsbury's). De Botton laat je nadenken over de rol van arbeid in het leven van de moderne mens. Het boek bevatten prachtige foto's van de verschillende omgevingen die Botton bezoekt; fotograaf Richard Baker ging steeds mee. Kijk op de Alain de Botton website voor nog meer foto's. Een mooi boek over een onderschat onderwerp. Lezen dus!

Reserveer in onze catalogus

Sneeuweieren - Ricus van de Coevering

De Nederlandse schrijver Ricus van de Coevering won zondag 27 september de Academica Debutantenprijs 2009 met zijn debuutroman Sneeuweieren.
De titel is ontleend aan het recept sneeuweieren, het lievelingskostje van David.

Het boek gaat over kippenboer Harm,zijn vrouw Olga en hun 12 jarige geadopteerde zoon uit Ghana, David. Harm is alleen met zijn kippen en eieren bezig. Olga daarentegen is muzikaal en zou daar het liefste haar beroep van gemaakt hebben. De verhouding onderling is niet zo best en Harm kan steeds slechter met zijn zoon opschieten. David, de gedroomde opvolger voor de pluimveehouderij, wil liever arts of bioloog worden. Op een dag verdwijnt hij.

Als je Boven is het stil van

Gerbrand Bakker mooi vond, dan is het lezen van Sneeuweieren zeker een aanrader. Qua stijl, maar omdat dit boek ook een mooi beeld schetst van het plattelands leven in Nederland.
Bij mij duurde het echter wel even voordat ik in het verhaal kwam, hoewel het makkelijk leest met eenvoudig taalgebruik. Tussen de regels door lees je over de onderlinge relaties en de niet uitgesproken gedachten en wensen van de hoofdpersonen. Ik bleef het wel een triest boek vinden, over mensen die teleurgesteld zijn in het leven en in elkaar.
En toch ging ik door met lezen omdat ik continue een dreiging voelde, alsof de schrijver mij liet wachten op de ontknoping. De scène waarin Olga in een zelfvervaardigde jurk de kippenschuur betreedt maakte mij voor het eerst alert op de fatale afloop. En die vergeet je niet makkelijk.

Ik las in het interview NRC-boeken dat zijn volgende boek gaat over een jongen die op het conservatorium zit.

Reserveer in onze catalogus

Contrapunt: Enquist meets Bach

Naar aanleiding van de tv-serie Kijken in de ziel kocht ik onlangs het boek Contrapunt van Anna Enquist. Vorm en inhoud spraken tot de verbeelding: een vrouw analyseert de Goldbergvariaties van Bach en parallel aan wat ze in elke variatie ontdekt analyseert ze het leven van en met haar verongelukte dochter. Ik ken muziek, ik analyseer me te pletter, ik ben een dochter. Genoeg overeenkomsten voor die klik.

Enquist krijgt het voor elkaar om een literaire muziekanalyse te schrijven. 32 delen, 1 openingsthema, 30 variaties, in 10 groepjes van 3 gecomponeerd, elk groepje afsluitend met een canon, die steeds 1 interval verder uit elkaar ligt, tot slot het thema in de herhaling. Elk deel opgedeeld in 2 zinnen, die allebei worden herhaald, met een vast akkoordschema van 32 basnoten. En toch klinkt het thema in elke variatie bijna onherkenbaar anders. Daarin begint de analyse pas echt. Een contrapunt zoals alleen Bach dat kon schrijven.

De schoonheid van de compositie van Enquists boek zit hem vervolgens in hoe ze in 32 hoofdstukken de gevoelens bij elk deel associeert met een periode of anekdote uit het leven van 'een vrouw' en 'de dochter'. Dat ik als lezer weet dat het over haar eigen gezin gaat en dat het niet goed afloopt, bezorgt me vanaf het begin al een onderhuids kippenvel. Want ik lees mooie verhalen, over liefdevolle mensen en kansrijke levens. En Enquist gebruikt een schrijfstijl die me aanspreekt: compacte zinnen, beschouwend, zonder (vals) sentiment.

Liefhebbers kan ik zeker het luisterboek aanbevelen: afwisselend een deel van Bach, gespeeld door Ivo Janssen, en een hoofdstuk van - en voorgelezen door - Anna Enquist.

Reserveer het boek in onze catalogus
Reserveer het luisterboek in onze catalogus

Woody Allen: 2x anders

Ik ben helemaal niet zo'n Woody Allen fan. Ik vond hem eigenlijk vooral fascinerend vanwege z'n consequente zwart-wit films. Maar om eerlijk te zijn begreep ik alle diepere lagen ook niet echt. De laatste jaren slaat hij echter een andere toon aan. Misschien omdat hij een nieuwe muze heeft gevonden in Scarlett Johansson en niet meer altijd zelf meespeelt. Kijk, dat levert dan gelijk een paar bijzondere films op. Ik noem er graag twee.


Vicky Cristina Barcelona
In alles een luchtige film: twee Amerikaanse vriendinnen brengen een zomer door in Barcelona, waar natuurlijk 'de man' en 'de liefde' voor de nodige perikelen zorgen. Als je niet verder kijkt dan dat, is het eigenlijk best een serieuze maar wel rare film. Die man is een recht-voor-z'n-raap macho, die meiden zijn wel erg dromerig en de ex brengt wel heel heet Spaans leven in de brouwerij. Maar als je weet dat Woody Allen hier achter zit, dan zie je ineens hoe de humor en de zelfspot er vanaf druipen. Er komt maar geen eind aan die zomer, altijd zon en wijn, overal schoonheid en het wereldje van de kunstenaars, dichters en filosofen wordt subtiel te grazen genomen. En dat allemaal rondom dat ene levensthema: de liefde. Het was even wennen, maar dan is het toch wel smullen geblazen met deze film. Oh ja, en dat muziekje, briljant.





Match Point
Van een hele andere orde is de wereld die Woody Allen hier weet te verbeelden. Niet de high society van Manhatten dit keer, maar de upper class van Londen. Een ex-prof tennisleraar weet zich via de dochter van de baas hoog op te werken in het bedrijfsleven. Het wordt allemaal een beetje ingewikkeld als hij moet kiezen tussen dat luxe maar voorspelbare leventje en de verleidelijke lusten van een Amerikaanse blonde. Humor en zelfspot heb ik er niet uitgehaald. Wel een briljant plot. En daarna de behoefte om alles nog een keer te zien, de dialogen nog beter te volgen en de 'overwegingen' aan het eind even stil te zetten. Ja, diepere lagen in overvloed, maar dit keer snap ik ze wel. Van mij mag Allen dit soort film blijven maken, en dan mét Scarlett Johanssen graag!


De trailer die mij naar het filmhuis lokte is subliem, maar helaas alleen in het Italiaans te vinden. Deze Engelstalige heeft een andere toon, maar laat wel meer van de film zien.




Reserveer Vicky Cristina Barcelona in de catalogus
Reserveer Match Point in de catalogus

Eck on the railroad - Part 1: Snikken en Grimlachjes

Er is iets met treinen. Genoeg om een korte serie over te starten op een weblog. Maar ook genoeg ter inspiratie, iets met een muze, iets onbereikbaars, iets zwerverigs.

Veel schrijvers, muzikanten en andere kunstenaars laten zich inspireren door de stoommachine op de rails, door de cadans tijdens een dagdroom op reis, door reizen, zien en weerzien, verlaten, tegemoetkomen en afscheid nemen.

Ach, u merkt wel: treinen hebben iets sentimenteels.

Soms betreur ik het dat ik slechts enkele reisjes van zo'n 10 minuten maak. Wat kan daarin nou gebeuren? Maar aan de andere kant, het kan ook genoeg zijn voor de ware liefde of voor de onvergetelijke indruk.

Vandaar mijn korte serie over wat treinen en treinreizen met mensen doen.

En omdat het hoog tijd wordt om ook eens wat poëzie voorbij te laten komen op ons blog bij deze een klassieker: het gedicht 'Aan Rika', van Piet Paaltjens, uit de bundel 'Snikken en Grimlachjes':

Slechts éénmaal heb ik u gezien. Gij waart

Gezeten in een sneltrein, die den trein,

Waar ik mee reed, passeerde in volle vaart.

De kennismaking kon niet korter zijn.

En toch, zij duurde lang genoeg, om mij

Het eindloos levenspad met fletsen lach

Te doen vervolgen. Ach! geen enkel blij

Glimlachje liet ik meer, sinds ik u zag.

Waarom ook hebt gij van dat blonde haar,

Daar de engelen aan te kennen zijn? En dan,

Waarom blauwe ogen, wonderdiep en klaar?

Gij wist toch, dat ik daar niet tegen kan?

En waarom mij dan zo voorbijgesneld,

En niet als de weerlicht 't rijtuig opgerukt,

En om mijn hals uw armen vastgekneld,

En op mijn mond uw lippen vastgedrukt?

Gij vreesdet mooglijk voor een spoorwegramp?

Maar, Rika, wat kon zaalger voor mij zijn,

Dan, onder hels geratel en gestamp,

Met u verplet te worden door één trein?

Mooier kan niet, mensen...
Over liefde op het eerste gezicht gesproken! Beschouw het maar als een waardige aftrap...

Stay tuned!

Reserveer in onze catalogus

In Darwins woorden

Het kan je bijna niet ontgaan zijn, 2009 is Darwin jaar. Dit jaar is het 200 jaar geleden dat Charles Darwin werd geboren en 150 jaar geleden dat zijn boek Over het ontstaan van soorten verscheen. Hoewel tijdens zijn leven al de grote waarde van zijn theorie erkend werd zijn de impact en de gevolgen voor de verdere ontwikkeling van de wetenschap nog steeds groeiende.

Gedurende zo'n herdenkingsjaar verschijnt er altijd veel materiaal en zo ook nu. In februari verscheen In Darwins woorden: leven, werk en denken van Charles Darwin. Een boek dat is opgebouwd uit drie delen over, jawel, Darwins leven, werk en denken geschreven door resp. Ranne Hovius, Chris Buskes en Griet Vandermassen. Het is een zeer toegankelijk boek, zeker vergeleken met de werken van Darwin zelf.

Tijdens het lezen van het boek drong pas tot me door hoe bijzonder zijn theorie is. Voor ons is de evolutietheorie iets vanzelfsprekends, maar in het Victoriaanse Engeland van Darwin was het een revolutie. Darwin groeide op in een relatief progressief gezin. Zijn vader was huisarts en het was niet meer dan vanzelfsprekend dat Charles Darwin ook huisarts zou worden. Hij ging studeren in Edinburgh, maar de studie kon hem niet echt pakken. Wel werd hij enthousiast van de college's biologie en geologie, die hij volgde, en hield hij zich bezig met natuuronderzoek. Toen duidelijk werd dat hij geen arts zou worden vond zijn vader dat hij toch verder moest studeren en zo ging hij naar Cambridge voor een studie theologie. Na het behalen van zijn bachelor kreeg Darwin een brief van zijn vriend John stevens Henslow, een jonge, levendige en breed geinteresserde professor in de botanica. Henslow was gevraagd of hij iemand wist die geschikt was om als ervaren, onbezoldigde natuuronderzoeker mee te reizen met een schip dat delen van de Zuid-Amerikaanse kust in kaart ging brengen. En zo vertrok Darwin, 22 jaar oud, voor zijn gedenkwaardige reis met The Beagle die vier jaar, negen maanden en vijf dagen zou duren. De reis van de Beagle wordt op dit moment opnieuw gemaakt en is te volgen via radio, TV en internet.

Na zijn terugkeer duurde het 20 jaar voordat Darwin zijn theorie durfde te publiceren. Gedurende die 20 jaar onderzocht hij steeds opnieuw of zijn theorie klopte en zo verzamelde hij enorm veel gegevens die zijn theorie konden staven. Als een concurrent van hem niet tot dezelfde conclusies was gekomen als hijzelf had het wellicht nog langer geduurd voor hij zijn theorie en public uiteenzette. De algemene opinie in die tijd luidde dat het leven op aarde enkel door een bovennatuurlijke ingreep kon worden verklaard: alle biologische soorten waren rechtstreeks door het Opperwezen geschapen. In Over het ontstaan van soorten toonde Darwin aan dat complexe wezens tot stand komen door een blinde formule zonder doel of plan, waarmee de biologie, na de fysica en astronomie, binnen het raamwerk van de wetenschappelijke revolutie kon worden geplaatst. Darwins formule luidt E=v+s+r (Evolutie=variëteit+selectie+reproductie).

Darwin was een voor zijn tijd verlicht man. Hij wordt wel beticht van rascistische en seksistische trekje, maar tegen het Victoriaanse tijdsbeeld aangehouden blijft daar niets van over. Zo was hij fel tegenstander van slavernij (we hebben het over 150 jaar geleden!) en was hij voor gelijke rechten en stemrecht voor vrouwen. Daar stond tegenover dat hij wel geloofde in hogere en lagere rassen. Dit idee was gemeengoed onder Victoriaanse antropologen, waarbij de culturele superioriteit van het westen gold als een vaststaand feit en heeft zeker ook geleid tot een aantal uitwassen waarbij de bekendste mij wel duidelijk lijkt.

Het boek biedt nog heel veel meer dat het vermelden waard is, maar ik wil hier afsluiten met een citaat:

Nu, 150 jaar na de publikatie van Darwins meesterwerk, staat de evolutietheorie
niet alleen als een huis, maar zien we haar impact ook steeds vaker terug in
andere wetenschapsgebieden dan de biologie. Het darwinisme blijkt een uiterst
succesvol onderzoeksprogramma dat zijn hoogtepunt nog niet heeft bereikt. Maar
behalve ons wereldbeeld heeft Over het ontstaan van soorten ook ons zelfbeeld
drastisch veranderd. De mens, Homo sapiens, wordt door Darwins theorie in een
ander daglicht geplaatst: de mens is geen uitverkoren wezen dat naar de
gelijkenis van het Opperwezen is geschapen, maar een recente en onbeduidende
twijg aan de oeroude boom des levens. In de geschiedenis van de wetenschap en de
filosofie is geen enkel idee geweest dat zoveel overhoop heeft gehaald als de
evolutietheorie. Door toedoen van Darwin zijn diepgekoesterde 'waarheden'
ernstig aangetast, aan het wankelen gebracht en definitief gesneuveld. Over het
ontstaan van soorten doet de wereld nog steeds op zijn grondvesten schudden. Het
is met recht het boek van het millenium.

Reserveer in onze catalogus

De lege spiegel: Zen voor beginners

Jan-Willem van de Wetering (1931-2008) is altijd een beetje een held van mij geweest. Dat had te maken met zijn manier van leven en zijn belangstelling voor Boeddhisme. Het begon allemaal met zijn boekje De lege spiegel. Daarin verteld hij over zijn ervaringen in een Japans Zenklooster.

Van de Wetering was nogal een "angry young man". Werd van scholen getrapt, had ruzie met zijn vader en trok uiteindelijk de wijde wereld in. Hij las ontzettend veel literatuur en deed vroege pogingen om zelf te gaan schrijven maar dat mislukte allemaal. Hij was steeds bezig met de zin van leven. Als jongetje had hij het bombardement van Rotterdam meegemaakt en de deportatie van Joodse klasgenootjes. Hij had daar erg moeilijk mee en verloor zijn vertrouwen in een maatschappij waarin volwassenen dit soort dingen lieten gebeuren.

Na een tijd een Zuid-Afrika te hebben gewoond en inmiddels gescheiden ging hij in Londen filosofie studeren. Hij raakte depressief omdat filosofie ook geen antwoorden voor hem had. Een professor adviseerde hem om het dan eens in een klooster te proberen. Misschien was Zen-Boeddhisme wel wat voor hem. In zijn wanhoop pakt hij de boot naar Japan en in Kyoto belde hij aan bij het eerste klooster dat hij tegen kwam. De bel die hij gebruikte was een ceremoniële bel die maar één per jaar werd geluid bij een speciale gelegenheid. Dus gelijk een pijnlijk begin maar hij werd aangenomen als leken monnik. Uiteindelijk blijft hij 2 jaar en in De lege Spiegel vertelt hij zijn ervaringen. Hij beschrijft de lijdensweg van het mediteren, de problemen met de Japanse taal en cultuur en zijn contacten met andere Westerse monniken. Het is te gelijkertijd grappig en diepzinnig: wil je meer weten over Zen-boeddhisme dan is dit het perfecte boek.

Tip: op donderdag 24 september is in Bibliotheek Hengelo een lezing over Mindfulness dat ook zijn wortels heeft in het Zen-boeddhisme.

Reserveer in onze catalogus.

De wet van Spengler - Jaap Scholten

Laat ik maar meteen duidelijk zijn: De wet van Spengler is een prachtig boek. Het is het vervolg op Tachtig, dat ik binnenkort maar eens ga herlezen.

Op de achterflap wordt gesproken over een monument voor de oudste broer, en dat vind ik nu eens geen overdreven verkooppraatje. Het boek is van een schijnbare eenvoud en eerlijkheid die ontroert.

Een adembenemende familiegeschiedenis over de welgestelde, industriële familie Spengler.
In het eerste deel gaat over de verhouding tussen de vijf broers toen ze kinderen waren tot elkaar, hun familie en hun omgeving, verteld vanuit het perspectief van Frederik. De broers groeien in armoede op in een klein plaatsje tegen de grens van België. Wanneer hun vader komt te overlijden zet hun moeder ze op de trein naar opa en oma in Twente. Daar ontdekken zij een andere wereld, die van de grootindustriëlen.

Het tweede deel speelt vanaf 2006, het verhaal maakt een sprong van meer dan 30 jaar. De broers hebben zich verspreid over de wereld. Wanneer de oudste, Julius, getroffen wordt door kanker brengt dit de broers opnieuw bij elkaar.

Jaap Scholten schrijft ingetogen, zonder sentimenteel te worden, over de dood van zijn broer. Zoals over het bewaren van de email- en sms-berichten van Frederik en Julius, de onhandige pogingen van Frederik om de zieke Julius te omhelzen. En dat terwijl lichamelijk contact tussen de stoere broers die jagen en te hard rijden in auto's niet gebruikelijk is. Zij geven elkaar niet zo gauw een hug, laat staan een kus. Dat laatste gebeurt wel als Frederik, zijn broer voor het laatst in levenden lijve ziet.

Meer ga ik er niet over vertellen, gewoon gaan lezen!

Reserveer De wet van Spengler in onze catalogus
Reserveer Tachtig in onze catalogus

Little Man Tate

Het overkomt ons allemaal wel een keer: op zeker moment in je leven vallen er allerlei kleine of grotere gebeurtenissen samen en net op dat moment kom je ook nog met 'dat boek' of 'die film' in aanraking. Door alles om je heen ben je extra gevoelig voor wat die aanraking op dat moment met je doet.

Mij overkwam dat toen ik een paar jaar geleden de dvd van Little Man Tate in de speler schoof. Het regiedebut uit 1991 van hoofdrolspeelster Jodie Foster over een hoogbegaafd knulletje. Fred is zeven jaar jong, schildert de Madonna van Da Vinci, speelt pianoconcerten van Mozart en lost wiskundige vraagstukken op alsof hij Pythagoras zelf is. Zijn artistieke en wetenschappelijke genialiteit veroorzaakt een heftige emotionele reactie op de twee werelden om hem heen: de emotionele wereld van zijn toegewijde moeder (Foster) en de intellectuele wereld van zijn mentor. Verward maar vastberaden gaat Fred op zoek naar vriendjes, begrip en een eigen plek tussen moeder en mentor.

Ik had er over gehoord, was nieuwsgierig, had geen verwachtingen en wilde niets meer dan een avondje eenvoudig vermaak. Aan het eind van de film liep ik helemaal leeg, onbedaarlijk gesnotter van een ontroostbaar kind. Waarom? Kweenie. Omdat die ene snaar net op dat moment heel pijnlijk geraakt werd. Er was iets aan dat kind, aan die moeder, aan zijn eenzaamheid en verwondering, aan haar strijd om goed te doen en liefde te geven. Er knapte iets. En als een boek of film dat bij jou kan veroorzaken, heb je jouw meesterwerk gevonden. Voor dat moment in ieder geval. En zo'n moment hebben we toch allemaal wel eens nodig. Niet dan?



Reserveer in onze catalogus

Marc Cohn

Als je z'n naam laat vallen, hoef je niet te rekenen op blikken van herkenning. Ietsje anders wordt het als je zijn bekendste nummer noemt: 'Walking in Memphis'. En dan bedoel ik natuurlijk niet de versie van Cher... Dat je je lijf wilt verbouwen moet je zelf weten, maar van goeie nummers moet je afblijven vind ik.

Nee. Marc Cohn is geen grote naam. Maar wat een mooie stem. Eigenlijk vreemd dat dit geen wereldartiest is.

Onlangs draaide ik weer een album van hem en werd ik weer getroffen door de fraaie verhaaltjes, de mooie herinneringen, de goeie muzikanten: alles lijkt kloppen, zonder dat het tè gearrangeerd wordt.
Mijn eerste kennismaking vond plaats op de kamer van een vriend van mij, die een mooie versie van een bluesnummer liet horen. Op een pickupje luisterden we naar '29 ways'. Daarna ben ik meer gaan luisteren. Eén van mijn favorieten:



Waar ik nu nog op hoop? Een keer een live-concert bijwonen...



Marc Cohn in onze catalogus

En de winnaar is... Kluun!

De laatste weken hebben we honderden inzendingen voor onze Top 90 via de site en de stembus ontvangen. De vraag 'welk boek van de afgelopen 90 jaar vond u het best, moois, meest ontroerend of spraakmakend' heeft vele lezers in de pen gekregen. En met 9,5% van de stemmen is de Hengelose winnaar:

Kluun met Komt een vrouw bij de dokter

Vanmiddag hebben we tijdens het 90-jarig jubileumfeestje Bibliotheek Beursplein de boekenbon van €90,- overhandigd aan Bert Holst. Hij voorzag zijn keuze van een persoonlijke toelichting:

Ongetwijfeld niet het best geschreven boek ooit, en misschien ook niet literair helemaal verantwoord, maar wel een boek uit het leven gegrepen. Rauw, direct, aangrijpend en soms ook hufterig. En in elk geval letterlijk spraakmakend!

Een andere inzender schreef over Kluun:

Zelden tot nooit een boek gelezen dat je zo heen en weer slingert tussen emoties.

Kennelijk kiest de Hengeloër graag voor rauwe, directe boeken die je tussen emoties heen en weer slingeren. Wat ook blijkt uit het feit dat op dit moment alle 19 exemplaren en het luisterboek zijn uitgeleend. Toch leuk om te weten!

Wat opvalt is dat in de uiteindelijke top 9 het laatste decenium met vier titels prominent aanwezig is. Misschien omdat die boeken nog vers in het geheugen liggen? Of zouden we met deze verkiezing een doelgroep hebben bereikt die minder 'gegrepen' wordt door het oude repetoire? Kijk maar eens naar deze shortlist - aangevuld met opmerkingen van lezers - en oordeel zelf.

2. J. Bernlef: Hersenschimmen

Mijns inziens nog steeds een eyeopener voor het begrijpen en meeleven met mensen die aan dementie lijden.

3. Thea Beckman: Kruistocht in spijkerbroek
(of zoals iemand schreef: Kruistocht in spiekerbox)

Door dit boek kreeg ik inzicht in de uitgebreidheid van mijn eigen kennis, welke zo normaal lijkt als je op school zit. En ik werd me bewust van het "collectieve" van cultuur en belevingswereld, wat zo enorm verandert door de tijd en zo moeilijk benoembaar is.

4. Anne Frank: Het achterhuis
5. Tessa de Loo: De tweeling
6. Jan Siebelink: Knielen op een bed violen
7. Kader Abdolah: Het huis van de moskee
8. Thomas Rosenboom: Publieke werken

Omdat een naïve strijd misschien wel de mooiste strijd is...

9. Theo Thijssen: Kees de jongen

Is het enige boek dat ik meerdere malen heb gelezen en elke keer werd ik ontroerd. Ik las het voor het eerst toen ik een jaar of 15 was, en lees het ongeveer elke 10 jaar weer. Er zijn veel mooie boeken geschreven, maar dit boek blijft altijd het beste boek.

Voor sommige lezers was onze Top 90 niet voldoende. We ontvingen ook titels van boeken die niet op de lijst stonden, zoals Spijt, Lord of the rings, Ontdekking van de hemel, De vliegeraar en Harry Potter. Wat bij mij het gevoel oproept dat we zo'n verkiezing vaker moeten doen, met vooral veel verschillende thema's. Dan komen alle lezers en schrijvers zeker een keer aan bod.

Eén inzending wil ik graag even in het zonnetje zetten. Mevrouw Tiems nam de moeite om ons uitgebreid te laten waarom zij niet meedeed aan deze verkiezing:

Er zijn er natuurlijk zo veel; mij valt op dat iedereen voor "echte" literatuur kiest, terwijl volgens mij thrillers en detectives zeker zo veel gelezen worden. Mijn keuze valt dan ook op Mannen die vrouwen haten uit de Millenium trilogie van Stieg Larsson; veel verhaallijnen die uiteindelijk in deel drie samenkomen. Spannen en alle drie delen heb ik in één ruk uitgelezen. Uit mijn jeugd zou ik kiezen voor Kruistocht in spijkerbroek. Spannend, emotioneel; huilen dus. Dat geldt ook voor Komt een vrouw bij de dokter. En natuurlijk ook Duizend schitterende zonnen. Dus eigenlijk komt het erop neer dat ik niet wil kiezen. Ik laat mijn stem verloren gaan en blijf lekker lezen. En de uitgelezen plek om al dat leesvoer te vinden blijft voor mij jullie fantastische bieb. Ik ben lid vanaf mijn 7e, gestart aan de Paul Krugerstraat jeugdbieb, daar woonde ik naast. Kortom een lang verhaal, geen stem. Sorry. Succes met jullie verkiezing.

Geen punt en bedankt! Blijf vooral komen, en nu ook genieten van onze vernieuwde begande grond.

Karakter

Bibliotheek Hengelo blogt top 90: 1929-1938

Ik moet bekennen dat ik Karakter van Ferdinand Bordewijk nooit had gelezen. Maar een top 90 canon moet ook inspireren, toch? Ik sprak vorige week bij de top 90 expositie in de bibliotheek een mevrouw die net met de VUT was: zij was van plan om alle 90 boeken te gaan lezen! That's the spirit!

Mijn keus van de mij onbekende top 90 boeken viel op Karakter. Typisch zo'n "moet ik toch ooit een keer lezen" boek. Nou, ik kan het iedereen aanraden: Karakter is een boek dat na 60 jaar nog steeds staat als een huis. Heel in het kort het verhaal: Jacob Katadreuffe weet zich in het vooroorlogse Rotterdam ondanks zijn armoedige jeugd en tegenwerking van zijn vader, de machtige deurwaarder Drevenhaven, op te werken tot advocaat.

Je wordt meteen gegrepen door het verhaal met zijn bizarre karakters. Vooral Drevenhaven is bijna een karikatuur van de harteloze deurwaarder die bij huisontruimingen meedogenloos moeders met kleine kinderen in de stromende regen op straat zet. Ook de moeder van Katadreuffe is een eigengereide en eigenaardige vrouw die als dienstbode, na een eenmalige vrijage, zwanger wordt van Drevenhaven maar daarna niks meer met hem te maken wil hebben. Maar ook de andere figuren zijn interessant beschreven en als karakter goed geanalyseerd: Bordewijk was zelf ook advocaat en dat is een beroep waarin je waarschijnlijk wel wat mensenkennis opdoet.

Wat me opviel waren de typische namen die Bordewijk gebruikt in het boek: Katadreuffe, Piaat, Carlion, Te George, Kalvelage, etc. Dat blijkt een beetje een handelsmerk van Bordewijk te zijn: ook in zijn ander boeken zijn de namen lichtelijk vreemd. En het verhaal gaat dat het allemaal namen waren die hij opzocht in het telefoonboek. Ik heb het even gecheckt maar Katadreuffe en de meeste andere namen staat er niet (meer?) in. Wel een studentenhuis in Delft met de naam "Lorna te George", de vrouw waar Katadreuffe verliefd op wordt. Die studenten kennen dus hun klassiekers!

In 1997 is Karakter verfilmd en won in 1998 een Oscar als Beste Buitenlandse Film. Jan Decleir speelt de rol van Drevenhaven.

Reserveer in onze catalogus:

Het boek
Het luisterboek
De video